Gitar Türleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
16. yüzyılda İspanya'da icat edilen gitar, günümüzde dünyanın dört bir yanında müzikseverlerin kalp ritimlerini artırıyor. Eşsiz sesi ve pek çok şarkıda ustaca kullanılmasıyla müzik denince akla gelen ilk enstrümanlardan biri olan gitar, çok sayıda türüyle farklı müzik zevklerine hitap ediyor. Peki gitar nedir, gitar türleri hangileridir, biliyor musun? İşte gitar türleri hakkında tüm bilmen gerekenler...
Gitar Nedir?
Geniş bir baş, klavyeli bir sap ve burgu bölümlerinden oluşan telli bir enstrüman olan gitar, müziğin hemen her alanında kullanılıyor. Türlerine göre 4, 5 ya da 6 telli olarak üretilen gitarın İspanya'da icat edilmiş olması, gitarın bu bölgede hüküm sürmüş olan Endülüs Emevilerinden esinlenildiği fikrini güçlendiriyor. Emevilerin İspanyollarla tanıştırdığı Arap udunun, gitarın atası olduğuna inanılıyor. Akustik, klasik, elektro, bas, jazz gibi farklı türleri bulunan gitar, farklı komaları ve ses aralıklarını başarıyla çalabilmesi sayesinde müzisyenlerin en çok başvurduğu enstrümanlar arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Gitar ile İlgili Bilgiler
Gitar hakkında bilgi edinmek isteyen herkesin, öncelikle gitarların temel yapılarını ve özelliklerini öğrenmesi gerekiyor. Peki genel hatlarıyla gitarın özellikleri nelerdir? Bu soru, aşağıdaki maddelerde yanıt buluyor.
7, 10 ve 12 telle de kullanılabilen gitar, ağırlıklı olarak 5 ya da 6 telli olarak tasarlanıyor. Her gitar türünde sesin yankılanıp yayıldığı geniş bir baş bölümü yer alıyor. Klavye üzerinde yer alan ve perde ismi verilen 10 adet dikey çizgi ise notaların doğru şekilde basılmasına yardımcı oluyor.
Gitar perdelerinin her biri, farklı bir notayı çıkarmak için kullanılıyor. Gitar çalarken müzisyenin sağ eli gövde kısmındaki tellere basarken sol eli de perdeler üzerinde gezinerek çalınacak notaları belirliyor.
Solak müzisyenlerin gitar çalma konusunda zorlanmaması için solak gitarları da tasarlanıyor. Bilindik gitar formunun tam tersi şeklinde tasarlanan solak gitarlarında müzisyen sol elini gitar başında, sağ elini ise perdeler üzerinde kullanıyor.
Gitar türleri arasında, perdesiz seçenekler de yer alıyor. Türk müzisyen Erkan Oğur'un 1970'li yıllarda icat ettiği perdesiz klasik gitar, yalnızca Türk müziğinde karşılaşılan özel seslerin batı enstrümanlarıyla da çalınabilmesi amacıyla kullanılıyor.
Gitar çeşitleri, pena adı verilen üçgen biçimli küçük nesnelerle ya da tırnakla çalınıyor. Klasik, akustik, jazz gitar gibi nispeten yumuşak tellere sahip olan türler doğrudan müzisyenin parmaklarıyla çalınırken elektro gitar çeşitlerinde ise müziğin kalitesi ve enstrümanistin sağlığı açısından pena tercih ediliyor.
Gitar modellerinin bazıları baş kısmındaki akustik teknenin yardımıyla ses çıkarırken bir bölümü ise elektronik sistemlere bağlanarak amfiler aracılığıyla kullanılıyor. Çift özelliğe sahip olan gitar türleri ise hem kendi başlarına hem de elektronik sistemlere bağlanarak çalınabiliyor.
Gitarlardaki Tellerin İsimleri Nelerdir?
Gitar türlerinin tamamında o türe özgü farklı tel seçenekleri kullanılıyor. Gitar tel isimleri ise aşağıdan yukarıya doğru şu şekilde sıralanıyor:
1. Tel: İnce E (Mi)
2. Tel: B (Si)
3. Tel: G (Sol)
4. Tel: D (Re)
5. Tel: A (La)
6. Tel: Kalın E (Mi)
Gitar Türleri Hangileridir?
Gitar, günümüzde farklı türlerde üretiliyor. Her biri farklı bir müzik türüne ve anlayışına hitap eden bu türlerin isimleri ve kullanım alanları ise şöyle:
Klasik Gitar: Tüm gitar türlerinin öncülü olan klasik gitar, klasik ve flamenko müzik türlerinde kullanılıyor. Elektriksiz çalışması ve baş kısmıyla müziği geniş bir alana yayması sayesinde solo enstrüman olarak da tercih edilebiliyor.
Akustik Gitar: Daha basık ve kalın bir tekne bölümüne sahip olan akustik gitar, klasik gitarın solo kullanım için geliştirilmiş versiyonu olarak kabul ediliyor. Akustik gitarın telleri de klasik gitara göre daha sert ve gergin bir şekilde tercih ediliyor. Bu sayede daha temiz ve güçlü bir ses çıkaran akustik gitar, rock ve caz gibi müzik türlerinde kullanılıyor.
Elektro Gitar: Elektro gitar, amfiye bağlanarak kullanılıyor ve sesini doğrudan hoparlörler aracılığıyla çıkarıyor. Bu yüzden tekne bölümünde akustik bir alan bulunmuyor. Ağırlıklı olarak dört telli olarak üretilen elektro gitarda seslerin titremesi için kullanılan bir vibrasyon koluna da yer veriliyor.
Elektro Bas Gitar: 4 telli olarak üretilen elektro bas gitar çeşitleri, elektrik desteğiyle çalışıyor ve diğer türlere göre daha kalın bir ses çıkarıyor. Bu nedenle müzik türlerinde ana enstrüman olarak değil, altyapı unsuru olarak değerlendiriliyor.
Akustik Bas Gitar: Akustik bas gitarlar da, elektro bas gitarlar gibi 4 telli olarak tasarlanıyor. Geniş akustik haznesi sayesinde tok ve kalın bir ses rengine sahip olan akustik bas gitar, solo gitarlarla birlikte ses rengini güçlendirmek için tercih ediliyor.
Jazz Gitar: Caz ve blues gibi müzik türlerinde kullanılan jazz gitar, tasarım ve çalışma mantığı bakımından akustik gitarı andırıyor. Klasik gitar gibi akustik tekneye sahip olan jazz gitar, tellerinin yapısı sayesinde daha kıvrak melodilere uyum sağlayabiliyor. Jazz gitar, hem akustik hem de elektronik olarak çalınabiliyor.
8 Telli Perdesiz Gitar: Üzerinde notaların yerini belirleyecek perdelerin yer almadığı 8 telli perdesiz gitar, tellerin doğal titreşimi sayesinde etkileyici ve çarpıcı bir ses rengi sunuyor. Ses rengi olarak klasik gitar ve ud arasında yer alan enstrüman, ağırlıklı olarak doğu ezgilerinde tercih ediliyor.
- slide 1
- slide 2
- slide 3