Futbol Tarihi: Geçmişten Günümüze Futbolun Tarihçesi
Futbol, dünyanın en büyük izleyici kitlesine sahip spor dallarının başında yer alır. Pek çok ülkede yüzlerce profesyonel ve amatör kulüp ile faaliyet gösteren futbol sektörü, yerel futbol turnuvaları, kıtasal futbol turnuvaları ve küresel futbol turnuvaları ile milyonlarca seyirciyi kendisine çeker. Tarihin çeşitli aşamalarında, dünyanın farklı bölgelerindeki kültürlerde, futbolun atası olarak nitelenebilecek türden oyunlara rastlanmıştır. Deri benzeri malzemeler kullanılarak yapılmış top benzeri nesnelere ayakla vurularak oynanan bu oyunlar, futbol tarihi çizgisinde önemli kilometre taşları olarak ele alınabilir. Modern futbolun doğuş serüveni, tarihsel gelişim süreçleri, ilkleri ve kuralları hakkında derlenmiş bazı bilgileri aşağıdaki satırlarda bulabilirsin.
Futbolun Doğuşu
Futbolun ataları sayılabilecek çeşitli oyunlara, gelişmiş eski medeniyetlerin bazılarında değişik isimlerde rastlamak mümkündür. Çin medeniyetinde cuju, Antik Yunan medeniyetinde episkiros ve Roma İmparatorluğu’nda harpastum olarak karşımıza çıkan bu oyunlar, hem eğlence hem de eğitim amacıyla kullanılmıştır. İlerleyen zamanlarda da değişik isimler ve kurallar ile oynanmaya devam edilen bu oyunların, günümüz modern futboluna dönüşmesi ise İngiltere’de olmuştur. Futbol topunun büyüklüğünün ne olacağı, saha ile ilgili detaylar, oyun süresi, takımların oyuncu sayıları gibi pek çok kural yazılı hâle getirilerek oyunun bu kurallar dâhilinde ve daha profesyonelce oynanabilmesi sağlanmıştır. Futbolun tarihçesi kısaca bu şekilde özetlenebilir. Şimdi, futbolun tarihi gelişiminde önemli basamaklar olarak sayılabilecek detaylara göz atabilirsin.
Futbolun Tarihsel Gelişim Süreçleri
Futbol, 19. yüzyılın ortalarından itibaren modern bir görünüm kazanmaya ve dünyaya açılmaya başlamıştır. Futbol topunun şeklinin tam bir küre olması, 1841 yılında kabul edilmiş ve Cambridge Kuralları denilen futbolun ilk yazılı kuralları, 1848 yılında kayıt altına alınmıştır. Bu kurallara bağlı olarak oynanan ilk futbol karşılaşması da yine Cambridge Üniversitesi öğrencileri arasında oynanmıştır. 1855 yılında bir İngiliz takımının bir Alman takımı ile yaptığı maç, futbolun uluslararası bir boyut kazanması bakımından, futbol tarihçesi içerisinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Benzer şekilde 1870 yılında Portekiz’de oturan İngilizlerin futbol oynamaya başlamaları da futbolun Avrupa kıtasında hızla yayılmaya başladığını göstermesi bakımından önemlidir.
Etkileyici Futbol Tarihi ve Futbolda İlkler
Futbolun tarihi gelişimi içerisinde çok dikkat çeken ve merak edilen, futbolun gelişimine ve küresel anlamda hızlı yayılmasına etki etmiş bazı önemli aşamalar vardır.
İlk futbol kulübü olan Sheffield Club, 1857 yılında İngiltere’de kurulmuştur. Bu kulübün kurulmasından kısa bir süre sonra, 1863 yılında İngiltere Futbol Federasyonu kurularak futbola resmiyet kazandırılmıştır.
Futbolun uluslararası bir boyut kazanmasından sonra oynanan ilk milli maç ise, İngiltere ve İskoçya arasında oynanan maç olup 1872 yılına tarihlenir.
Futbol, oynanmaya ve sevilmeye başlandıkça yeni kuralları da beraberinde getirmiştir. Başlangıçta üst direk içermeyen kalelere 1875 yılında üst direk eklenmiş ve yine aynı yıl topa kafa ile de vurabilme kuralı getirilmiştir.
Futbolda profesyonel oyunculuğun yolu, 1879 yılında Glasgow takımından Darwen takımına parayla futbolcu getirilmesiyle açılmıştır.
International Board, futbol kurallarında yapılacak değişikliklerde tek söz sahibi olması için 1882 yılında kurulmuştur.
Futbolda profesyonellik, İngiltere’de 1885 yılında resmen kabul edilmiştir. Maçların yönetim yetkisinin hakemlere verilmesinin tarihi ise 1890 yılıdır.
Futbol daha çok bir erkek sporu olarak görülse de, 1895 yılında kadınlar İngiltere’de ilk futbol maçını oynamıştır.
Futbolun Uluslararası Boyut Kazanması ve Ülkemizde Futbol
Futbolun ülkeler arası bir turnuvaya dönüşmesi 1930 yılında düzenlenmeye başlanan Dünya Kupası ile olmuştur. Bu tarihten sonra her 4 yılda bir düzenlenen Dünya Kupaları, futbol heyecanının küresel boyutlarda yaşanmasını sağlayan organizasyonlardır. Bu geniş organizasyon dışında kıtasal bazda düzenlenen futbol şampiyonaları da bulunmaktadır. Bu kapsamda ilk Avrupa Futbol Şampiyonası 1960 yılında Fransa’da düzenlenmiştir. Benzer şekilde heyecanı yüksek bir diğer organizasyon da Şampiyon Kulüpler Kupası’dır. Avrupa’nın en iyi futbol takımının belirlenmesinin amaçlandığı bu futbol turnuvası, ilk kez 1955-1956 sezonunda oynanmıştır. Bu organizasyonun adı 1992 yılında Şampiyonlar Ligi olarak değiştirilmiştir.
Ülkemizde futbol, en çok takipçisi olan spor dalları arasında yer alır. Futbolun dünyada boy göstermesinden kısa süre sonra ülkemizde de amatör anlamda oynanmaya başlanmış olmasına rağmen resmi anlamda kulüplerin kurulması 1900’lerin başına rastlar. Galatasaray Futbol Kulübü’nün kuruluş tarihi 1905 yılıdır. Fenerbahçe Futbol Kulübü 1907 yılında, Beşiktaş Futbol Kulübü 1909 yılında kurulmuştur. Ülkemizde futbolun bir federasyon çatısı altında toplanması ise 1923 yılında Türkiye Futbol Federasyonu’nun kurulması ile başlar. Bu tarih itibariyle başlayan profesyonel ve amatör lig müsabakaları düzenli olarak yapılmaktadır.
Futbol Kuralları Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Futbol, birisi kaleci olmak üzere on bir kişilik iki takımla, uzunlukları uluslararası standartlara göre belirlenmiş sahalarda yine ölçüleri ve ağırlığı belirli toplar kullanılarak oynanır.
Takım oyuncu sayısı en az yedi olmalıdır; takımlardan birinin oyuncu sayısı bu sayıdan az ise veya oyun içinde bu sayının altına düşerse o maç oynanmaz.
Takımlar belirlenen sayılarda yedek oyuncu bulundurma ve değiştirme haklarına sahiptir.
Futbol oyunu, talimatlarla belirlenmiş kıyafet ve ekipmanlar ile oynanır. Her takımın kendisine ait kulüp renkleri ve formaları vardır.
Oyun sırasında tehlike oluşturabilecek kolye, yüzük, bilezik ve küpe benzeri takılar tehlikeli ekipman kapsamında değerlendirilir, kullanımları yasaklanmıştır.
Futbol maçları, oyun kurallarını yerine getirme konusunda tam yetki ile donatılmış bir hakem yönetiminde oynanır. Hakemin maç ile ilgili verdiği tüm kararlar bağlayıcıdır.
Futbol, sadece profesyonel takımların oynadığı profesyonel bir spor dalı olarak gelişmemiştir, aynı zamanda toplumun her kesimi tarafından sevilerek oynanan amatör bir spor dalı olmuştur. Sen de arkadaş grubunla günün stresini futbol oynayarak üzerinden atabilir, maç sonrasında Axe ürünlerinden istediğini kullanarak ferah ve temiz bir kokuya kolayca sahip olabilirsin.